Ο Γρανίτης αποτελεί τη φυσική πύλη εισόδου στο λεκανοπέδιο του Κάτω Νευροκοπίου, σε απόσταση 8 χλμ. από την έδρα του Δήμου και σε υψόμετρο 789 μέτρων. Είναι ένα γραφικότατο χωριό πνιγμένο στο πράσινο, με πεύκα, έλατα, οξιές, αλλά και καρυδιές και φουντουκιές, που χαρίζουν στον τόπο μια ξεχωριστή φυσική ομορφιά όλες τις εποχές του χρόνου.
Η ονομασία του προέρχεται από τα λατομεία γρανίτη που λειτουργούσαν παλαιότερα στην περιοχή, απ’ όπου εξορύσσονταν οι χαρακτηριστικοί κυβόλιθοι με τους οποίους στρώνονταν τα καλντερίμια και τα πέτρινα σοκάκια. Μια βόλτα στα στενά δρομάκια του χωριού αποκαλύπτει πανέμορφα πέτρινα σπίτια με περιποιημένες αυλές και παραδοσιακή αρχιτεκτονική, δείγματα της μακρόχρονης ιστορίας και φροντίδας των κατοίκων του.
Στο κέντρο του οικισμού δεσπόζει η μεταβυζαντινή εκκλησία των Ταξιαρχών (1873), στην οποία σώζονται περίτεχνα ξυλόγλυπτα — δεσποτικό, προσκυνητάρι, επίστεψη τέμπλου και παραστάδες Ωραίας Πύλης —, χαρακτηριστικά δείγματα της τοπικής τέχνης της εποχής.
Κοντά στο χωριό, σε απόσταση περίπου 2 χλμ. (30 λεπτά περπάτημα), βρίσκεται ο Ερειπιώνας “Σανατόριο”, που αποτελεί ενδιαφέρον σημείο περιπατητικής επίσκεψης μέσα στο δάσος.
Ο Γρανίτης, αν και μικρός, έχει εξελιχθεί σε σημαντικό προορισμό εναλλακτικού τουρισμού. Διαθέτει πιστοποιημένο δίκτυο μονοπατιών συνολικού μήκους 30 χλμ., αποτελώντας σημείο αναφοράς για πεζοπόρους, φυσιολάτρες και αθλητές. Δύο κύριες διαδρομές, 21 και 9 χλμ., οδηγούν μέσα σε δάση οξιάς, κορυφογραμμές και σημεία εξαιρετικής θέας. Εδώ κάθε Σεπτέμβριο διοργανώνονται οι δημοφιλείς αγώνες ορεινού τρεξίματος “Granitis Trail”, προσελκύοντας εκατοντάδες συμμετέχοντες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η βασική διαδρομή του αγώνα, μήκους 20,8 χλμ., ξεκινά από το χωριό (815 μ.) και ανηφορίζει μέσα από δάσος οξιάς, φτάνοντας στο εξωκλήσι του Αποστόλου Παύλου στα 1.775 μ., το ψηλότερο σημείο της διαδρομής. Η πορεία είναι κυκλική, με συνολική ανάβαση 1.570 μ., θέα που εναλλάσσεται μεταξύ του κάμπου της Δράμας και του λεκανοπεδίου του Νευροκοπίου, προσφέροντας μια εμπειρία μοναδικής φυσικής ομορφιάς και πρόκλησης.
Πέρα από τις αθλητικές δράσεις, ο Γρανίτης προσφέρεται για ήπιες δραστηριότητες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους: περπάτημα, τρέξιμο, ποδηλασία και περιήγηση στη φύση, με επιλογές που κυμαίνονται από σύντομους περιπάτους ως απαιτητικές ορεινές διαδρομές. Μετά από μια μέρα στη φύση, ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει παραδοσιακά πιάτα και ντόπιες λιχουδιές στις ταβέρνες του χωριού ή να χαλαρώσει στα δύο μικρά, ζεστά ξενοδοχεία που προσφέρουν άνετη και φιλόξενη διαμονή.
Ο Γρανίτης αποτελεί έναν τόπο ιδανικό για ξεκούραση, δραστηριότητες στη φύση και γνωριμία με την αυθεντική ορεινή Δράμα.
